Bernet Kempers 1973b
“De speler met de ronde bus” (A.J. Bernet Kempers) 1973
[in: Oud Holland, LXXXVII (1973), pp. 240-242]
[Niet vermeld in Gibson 1983]
Verwijzend naar zijn artikel in Volkskunde (zie Bernet Kempers 1973a) signaleert Bernet Kempers nogmaals dat de figuur uit de schilder- en prentkunst van omstreeks de zestiende eeuw waarin Renger een marskramer wenst te herkennen, geen marskramer maar wel een oblieman is. Deze professionele koekjesverkoper liet om zijn waar vaak dobbelen, kaarten of een soort roulette spelen. Doordat hij op deze manier zijn klanten verleidde tot gokspelletjes, werd hij in de kunst en literatuur een allegorische figuur die verwees naar de losbandigheid.
Bernet Kempers is van oordeel dat het beter is Bosch’ Marskramer-tondo (Rotterdam), waarvan de hoofdpersoon met de obliemannen in de beeldbronnen alleen enkele algemene kenmerken van verlopenheid gemeen heeft, geheel buiten de discussie rond de oblieman te houden.
[explicit]