Blockx 1972
“Het godsdienstig leven ten tijde van Hiëronymus Bosch” (K. Blockx) 1972
[in: R.-H. Marijnissen e.a., Hiëronymus Bosch, Arcade, Brussel, 1974 (2) (eerste uitgave: 1972), pp. 113-130]
[Ook vermeld in Gibson 1983: 143 (G52)]
Blockx verwerpt de theorieën die in Bosch een ketter willen zien (Fraenger, Reuterswärd, Wertheim-Aymès): die theorieën stoelen niet op betrouwbare bronnen, terwijl het historisch vaststaat dat Bosch lid was van de rechtgelovige Onze-Lieve-Vrouwebroederschap. Bosch had nauwe betrekkingen met die broederschap en zal dus ook wel voeling hebben gehouden met het godsdienstig leven van zijn tijd. In dat godsdienstig leven bestonden heel wat misbruiken, waartegen in de Nederlanden op twee manieren gereageerd werd: via satirische literatuur (waar Bosch duidelijk bij aansluit) en via een beweging van godsdienstige vernieuwing: de Moderne Devotie.
Blockx vindt het zeer twijfelachtig dat Bosch sterke invloed van de Moderne Devoten zou ondergaan hebben, alhoewel het niet moeilijk is om aan te tonen dat bepaalde van hun opvattingen ook in het oeuvre van Bosch sterk vertegenwoordigd zijn. In elk geval was Jeroen tijdsgebonden: hij heeft duidelijk aan bepaalde (niet alle) religieuze verschijnselen uit zijn leefmilieu expressie gegeven.
[explicit]
