Devitini Dufour 1998
BOSCH
Follia, vizi e virtù: alle deriva tra realtà e fantasia
(Alessia Devitini Dufour) 1998
[Leonardo Arte, Milaan, 1998]
[Franse vertaling: Alessia Devitini Dufour, Bosch, Art-poche – 2, Éditions de la Martinière, Parijs, 1999, 143 blz.]
[Nederlandse vertaling: Alessia Devitini Dufour, Bosch, Knack kunstreeks, Roularta Books, Roeselare, 2004, 143 blz.]
Deze uitgave is onderdeel van een populariserende pocketreeks over schilders. Elk deeltje bevat drie, elkaar steeds afwisselende secties: het leven en het werk van de kunstenaar, de cultuurhistorische context en een analyse van de belangrijkste werken. Te veel moet men zich daar niet bij voorstellen: het boekje bevat talrijke (kleine) afbeeldingen en heel weinig tekst, het geheel komt in essentie neer op praatjes bij plaatjes. De structuur van het geheel is bovendien uitermate rommelig en verward, en de commentaar is steeds bijzonder oppervlakkig en erg vaak ook van een bedenkelijk niveau.
Zo wordt de trechter op het hoofd van de kwakzalver in de Keisnijding (Madrid) een symbool van de wijsheid genoemd, worden de scènes onderaan op het middenpaneel van de Hooiwagen geduid als ‘scènes uit het landelijke leven’, staat de auteur niet onwelwillend tegenover de dwaze theorieën van Fraenger en wordt Bosch een Vlaming genoemd. Deze enkele voorbeelden kunnen volstaan om aan te geven dat de wetenschappelijke waarde van dit boekje verwaarloosbaar is. Wel werd er nogal wat aandacht aan de layout besteed.
De Italiaanse afkomst van de auteur leidt er onder meer toe dat de schijnwerpers even gericht worden op een fresco uit een abdij in de buurt van Milaan dat door sommigen aan Bosch wordt toegeschreven (geheel ten onrechte, zo blijkt uit de foto’s op pagina 59), en wordt de stelling uit de lucht gegrepen dat Bosch en Leonardo da Vinci elkaar in Milaan zouden ontmoet hebben. Kortom, een totaal onbelangrijk en amateuristisch geschreven monografietje.
[explicit 26 december 2006 – Eric De Bruyn]