Jheronimus Bosch Art Center
Datering
1530
Moderne editie
J.W. Muller en L. Scharpé (eds.), "Spelen van Cornelis Everaert, vanwege de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden met inleiding en aanteekeningen uitgegeven", Boekhandel en Drukkerij voorheen E.J. Brill, Leiden, [1898]-1920, pp. 451-461
Taal
Middelnederlands

Esbatement vande zeuen bloetsturtynghen

(Cornelis Everaert) 1530

[Teksteditie: J.W. Muller en L. Scharpé (eds.), Spelen van Cornelis Everaert, vanwege de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden met inleiding en aanteekeningen uitgegeven. Boekhandel en Drukkerij voorheen E.J. Brill, Leiden, [1898]-1920, pp. 451-461 = De zeuen bloetsturtynghen ed. 1920]

[Teksteditie: W.N.M. Hüsken (ed.), De Spelen van Cornelis Everaert – Opnieuw uitgegeven, van inleidingen, annotaties en woordverklaringen voorzien. Deel II, Verloren, Hilversum, 2005, pp. 852-871 = De zeuen bloetsturtynghen ed. 2005]

[Hummelen 1 B 29 / Pikhaus 7]

 

Auteur

 

De Brugse rederijker Cornelis Everaert (ca. 1480-1556). Vergelijk ook bij Maria Hoedeken ed. 1920.

 

Genre

 

De oorspronkelijke titel spreekt van een esbatement. In feite gaat het om een tafelspel [vergelijk ed. 1920: 637].

 

Situering / datering

 

Dit spel (313 verzen in de editie-1920) is één van de 35 toneelteksten die bewaard bleven in een autograaf-verzamelhandschrift (Brussel, Koninklijke Bibliotheek, sign. Hs. 19.036). Volgens een aantekening op het einde van het spel zelf werd het geschreven in 1530 [ed. 1920: 461], blijkbaar ter gelegenheid van een feest [ed. 1920: 637].

 

Inhoud / thematiek

 

Stichtelijk. De zeven bloedstortingen van Jezus worden vermanend in verband gebracht met de zeven hoofdzonden. Deze stichtelijke boodschap wordt af en toe doorkruist door profane grappen, die in onze moderne ogen wat oneerbiedig overkomen [ed. 1920: 638]. Een uitgebreidere samenvatting in ed. 1920: 637-638 en ed. 2005: 854-855.

 

Receptie

 

Stadsliteratuur. Het betreft hier een rederijkersspel van een Brugse rederijker. Verband met Brugge.

 

Profaan / religieus?

 

Een merkwaardige mengeling van religieus-stichtelijke en profane elementen. Het religieuze heeft nochtans de overhand.

 

Geraadpleegde literatuur

 

  • P. Pikhaus, Het tafelspel bij de rederijkers. Deel I, Secretariaat van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, Gent, 1988, pp. 39-40 (nr. 7).

 

[explicit 6 augustus 1994 / 24 september 2016]

searchclosebarssort-desc linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram