Een spel van sinnen hoe

Mennich Goet Hart verlangt nae die Waerheijt

(Lauris Jansz.) XVIB

[Diplomatische teksteditie: W.N.M. Hüsken, B.A.M. Ramakers en F.A.M. Schaars m.m.v. M.R. Hagendoorn en J.P.G. Heersche (eds.), Trou Moet Blijcken – Deel 6: Boek F – Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer ‘de Pellicanisten’. Uitgeverij Quarto, Assen, 1996, ff. 143v-161v = Mennich Goet Hart verlangt nae die Waerheijt ed. 1996]

[Hummelen 1 OF 10]

Auteur

Lauris Jansz., factor van de Haarlemse rederijkerskamer De Wijngaertrancken.

Genre

Een zinnenspel.

Situering / datering

Dit spel (11425 versregels in de editie-1996) bleef bewaard in Boek F uit het archief van de Haarlemse rederijkerskamer De Pellicanisten, dat in 1598 voltooid werd door de kopiist Adriaen Louriszoon Lepel. Het stuk moet dus dateren van vóór dat jaartal. Lauris Jansz. was actief vanaf 1559 [Knuvelder II 1971: 89]. Het stuk moet dus dateren uit de tweede helft van de zestiende eeuw.

Inhoud

De pelgrim Mennich Goet Hart is op zoek naar het Rijk Gods, maar kan het niet vinden. De neefkens Schoon Ghelaet en Bedriechelick Waen brengen hem in contact met Tonverstant, die op zijn beurt Mennich Goet Hart via de straat Dwaelinge bij de procureur Diversche Opijnijen brengt. Mennich Goet Hart krijgt van deze laatste een zak met vruchten, die hoe langer hoe zwaarder begint te wegen, terwijl Tonverstant Mennich Goet Hart naar de vrouw Creatueren brengt. Van deze laatste krijgt Mennich Goet Hart een pak ten geschenke.. Vervolgens leidt Tonverstant Mennich Goet Hart naar Schaduw van Tweesen die een hoed ten geschenke geeft die alle licht verduistert. Mennich Goet Hart is echter nog altijd niet tevreden, want het Rijk Gods heeft hij nog steeds niet gevonden. Tonverstant wordt dan verdreven door Reden die samen met Waerheijt uitlegt dat Mennich Goet Hart bedrogen is geworden. Zij stellen dat het Rijk Gods niet in aardse dingen kan gevonden worden, maar wel in het binnenste van de mens, dat naar het beeld van God is geschapen.

Thematiek

Stichtelijk-religieus. De moraal wordt in de verzen 1405-1407 uitgesproken door Reden: Want est dat in u selfs u wilt inkeeren / En alle werltsche Dinghen gans van u weeren / Trijcke goodts vol eeren sult ghij in u vinden.

Receptie

Stadsliteratuur. Het betreft hier een rederijkersspel van een Haarlemse rederijker dat bewaard bleef in een Haarlemse rederijkerscontext. Verband met Haarlem.

Profaan / religieus?

Stichtelijk-religieus.

[explicit 30 september 1998]