Dit is voir die vroevrouwen hoe sij haer hebben selen inden arbeijt,

als sij een kint van een vrou ontffangen selen

(Johannes Coninck) circa 1560

[Teksteditie: W.L. Braekman (ed.), “Johannes Conincks instructies voor vroedvrouwen uit de zestiende eeuw”, in: Volkskunde, jg. 88, nr. 2 (april-juni 1987), pp. 120-130 = Vroevrouwen ed. 1987]

[Jansen-Sieben H200/2.5]

Auteur

Een zekere Johannes Coninck, wellicht een geneesheer uit het zestiende-eeuwse Brabant die naar het Noorden is uitgeweken.

Genre

Een medische artestekst.

Situering / datering

Deze artestekst bevat een aantal instructies voor vroedvrouwen die door Johannes Coninck uit een ouder handschrift werden gekopieerd, al dan niet aangevuld met of aangepast aan zijn eigen ervaringen. De tekst bevindt zich in een handschrift dat in Hattem bewaard wordt, in de bibliotheek van de Stichting Oud-Hattem (hs. C3, pp. 35-41). Het schrift laat een datering toe in het begin van de tweede helft van de zestiende eeuw.

Inhoud

De tekst bevat drie onderdelen. Het eerste del legt uit wat een vroedvrouw eerst moet doen als zij bij een zwangere vrouw geroepen wordt. Dan volgt het tweede deel: hoe gaat een vroedvrouw te werk als het kind in een moeilijke positie tevoorschijn komt? Het derde deel behandelt de nazorg voor de kraamvrouw. In een appendix volgt nog de bereiding van enkele recepten.

Thematiek

Louter didactisch van aard. Onderwerp is de obstetrie.

Receptie

Geen duidelijke gegevens beschikbaar. Gezien de behandelde materie, zijn vroedvrouwen wel het primaire geïntendeerde publiek.

Profaan / religieus?

Profaan.

[explicit 16 augustus 1992]