Suyp-Stad of Dronckaerts Leven (Dirck Pietersz. Pers) 1628
[Teksteditie: J.E. Verlaan en E.K. Grootes (eds.), Dirck Pietersz. Pers – Suyp-Stad of Dronckaerts Leven – Tekstuitgave met inleiding en aantekeningen – Voorbereid door een werkgroep van Amsterdamse neerlandici en uitgewerkt door J.E. Verlaan en E.K. Grootes. Klassieken Nederlandse Letterkunde, Tjeenk Wollink-Noorduyn, Culemborg, 1978 = Suyp-Stad ed. 1978]
Auteur
Dirck Pietersz. Pers (Emden 1581 – Amsterdam 1659) was een Amsterdamse drukker en uitgever uit de eerste helft van de zeventiende eeuw die zelf ook literaire en historische werken schreef. Zijn literaire werken getuigen van een sterke moraliserende inslag.
Genre
Een moraliserend-satirisch leerdicht.
Situering / datering
Suyp-Stad is in feite geen op zichzelf staand geheel maar vormt een onderdeel van Pers’ in 1628 verschenen boek Bacchus Wonder-wercken, dat als onderwerp de dronkenschap heeft. Terwijl daar echter de dronkenschap op directe wijze bekritiseerd wordt door middel van een moraalfilosofisch betoog, vormt Suyp-Stad een indirecte kritiek, door met ironisch-satirische bedoelingen de dronkaards schijnbaar te loven.
Inhoud / thematiek
Pers uit zijn kritiek aan de hand van een beschrijving in verzen van een gefantaseerde stad (‘Zuipstad’) die een soort luilekkerland voor dronkelappen is, en sluit zo aan bij de rhetorische conventie van de ‘laus urbis’. Zijn tekst is bovendien sterk verwant met de literaire traditie van het ‘ironisch encomium’ (vergelijk bijvoorbeeld ook Erasmus’ Laus Stultitiae).
Receptie
Hoewel Suyp-Stad uit de zeventiende eeuw dateert, sluit het direct aan bij de burgerlijk-moraliserende traditie waartoe ook Jheronimus Bosch behoorde. Pers’ en Bosch’ respectieve behandelingen van de dronkenschap en aanverwante menselijke zwakheden komen dan ook op heel wat punten overeen.
Recensies van de editie-1978
[explicit]
