Truwanten (anoniem) circa 1405-08

[Teksteditie: Wiljan van den Akker e.a. (eds.), Truwanten – Een toneeltekst uit het handschrift-Van Hulthem – uitgegeven en toegelicht door een werkgroep van Brusselse en Utrechtse neerlandici. De Nieuwe Taalgids Cahiers – nr. 6, Wolters-Noordhoff, Groningen, 1978 (2) = Truwanten ed. 1978]

[Diplomatische teksteditie: Herman Brinkman en Janny Schenkel (eds.), Het handschrift-Van Hulthem – Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15.589-623 – Diplomatische edtie – Band 2. Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden – VII, 2, Verloren, Hilversum, 1999, pp. 1189-1192 (tekst 210) = Truwanten ed. 1999]

[Hummelen add. 0 A 8]

Auteur

Anoniem.

Genre

Een ‘sotternie’, een kort komisch toneelspel [ed. 1978: 111].

Situering / datering

Dit spel (196 verzen) bleef onvolledig bewaard in het handschrift-Van Hulthem (Brussel, Koninklijke Bibliotheek, hs. 15.589-623, ff. 235r-235v, tekst nr. 210). Het eerste gedeelte van het spel (een 103-tal verzen) is verloren gegaan omdat in het handschrift daar een blad ontbreekt. Het handschrift-Van Hulthem ontstond circa 1405-08: het spel zelf is dus ouder en dateert wellicht nog uit de veertiende eeuw.

Inhoud

Een boerenmeid krijgt haar ontslag en zoekt contact met een verlopen kluizenaar. Op zijn aanraden trekken ze al bedelend rond als valse pelgrims. Op het einde verschijnt de duivel ten tonele: zijn vreugde over de twee gevallen zielen vormt tegelijk een vermaning naar de toeschouwers toe.

Thematiek

Grappig entertainment en tegelijk stichtelijke vermaning (de moraal wordt expliciet uitgesproken door een duivel).

Receptie

Stadsliteratuur. De tekst bleef bewaard in een handschrift dat hoogstwaarschijnlijk onstond in of in de omgeving van Brussel. Verband met Brussel.

Profaan / religieus?

Een vermenging van profaan vermaak en religieuze lering [ed. 1978: 105 / 111].

[explicit 7 september 1997]