Een Cluijt van Tielebuijs die wederom herdragen wilde sijn

(Willem Elias, alias Vrancx) 1541

[Teksteditie: M. de Jong (ed.), Drie zestiende-eeuwse esbatementen – Tielebuijs / De Blinde die tgelt begroef / De Luijstervinck. H.J. Paris, Amsterdam, 1934, pp. 23-64 = Tielebuijs ed. 1934]

[Diplomatische teksteditie: W.N.M. Hüsken, B.A.M. Ramakers en F.A.M. Schaars m.m.v. M.R. Hagendoorn en J.P.G. Heersche (eds.), Trou Moet Blijcken – Deel 7: Boek G – Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer ‘de Pellicanisten’. Uitgeverij Quarto, Assen, 1997, ff. 92r-100r = Tielebuijs ed. 1997]

[Hummelen 1 OG 14 / 2 05 / 2 10]

Auteur

Willem Elias, alias Vrancx, lid van de Diestse rederijkerskamer De Lelijbloem. Wellicht naar een idee van Jan van den Borne, alias Houwers, eveneens lid van dezelfde Diestse kamer [ed. 1934: 3].

Genre

Een rederijkerklucht. De originele opschriften in handschriften L, H en B geven respectievelijk ‘esbatement’, ‘cluijt’ en ‘kamerspel’ [ed. 1934: 123].

Situering / datering

Deze klucht (522 verzen in de editie-1934) bleef bewaard in drie zestiende-eeuwse handschriften.

• L : Leiden, Bibliotheek van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde, Ms. 1033, ff. 1r-12r. Dit handschrift dateert van 1548 en vermeldt dat de klucht voor de eerste maal werd opgevoerd op het Landjuweel te Diest in 1541.
• B : Brussel, Koninklijke Bibliotheek, ms. 21.658 (verbrand te Leuven in 1940).
• H : Haarlem, Verzameling Trou Moet Blijcken, Boek G, ff. 92r-100r. Ook hier de verwijzing naar het Diestse Landjuweel van 1541. [ed. 1934: 19-20 en Hummelen 1968]

Het stuk werd na 1541 nog verscheidene malen opgevoerd, wat wijst op de populariteit ervan [ed. 1934: 4].

Inhoud

Zie voor een korte samenvatting Van Mierlo II 1940: 261, Knuvelder I 1970: 512-513 en Hüsken 1996: 107-108.

Thematiek

Op het eerste gezicht niet veel meer dan kluchtig entertainment.

Receptie

Stadsliteratuur. Het betreft hier een rederijkersklucht van een Diestse rederijker. Verband met Diest (en Haarlem).

Profaan / religieus?

Profaan.

Geraadpleegde lectuur

• Hüsken 1996: W.N.M. Hüsken, “1 augustus 1541 – De klucht Tielebuys van Willem Vrancx wordt als welkomstspel gespeeld op het landjuweel van Diest – De kluchtentraditie in de Nederlanden”, in: R.L. Erenstein e.a. (red.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden – Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, pp. 106-111.

[explicit 9 juli 1996]