Een spel van Colyn op die geboorte van vrou Margriete

dochter van vrou Marye van Bourgonyen perfect

(Colijn Cailleu) 1480

[Teksteditie: E. De Bock (ed.), “Een presentspel van Colijn Cailleu”, in: Spiegel der Letteren, jg. 6 (1962-63), nr. 4, pp. 241-269 = Geboorte van Vrou Margriete ed. 1962/63]

[Hummelen 1 C 1]

Auteur

De Brusselse stadsrederijker Colijn Cailleu.

Genre

Een presentspel.

Situering / datering

Dit presentspel (527 verzen) werd in 1480 geschreven ter gelegenheid van de geboorte van Margaretha van Oostenrijk (10 januari), dochter van Maria van Bourgondië en Maximiliaan van Oostenrijk. Het bleef bewaard in een handschrift met nog andere toneelteksten (Brussel, Algemeen Rijksarchief, hs. nr. 2270 ms. div.), waarvan de laatste tekst niet voltooid werd vóór 1519, wat niet betekent dat de daaraan voorafgaande teksten niet ouder kunnen zijn. Het handschrift (in het manuscript) is trouwens niet doorlopend hetzelfde [ed. 1962/63: 241].

Inhoud

Zie voor een samenvatting ed. 1962/63: 242-246.

Thematiek

Het betreft hier een nogal ingewikkelde profaan-religieuze allegorie, waarbij de Drie Koningen die met hun geschenken op weg zijn naar het pasgeboren Jezuskind en Maria, metaforisch staan voor de clerus (die cuenync der scyencyen), de adel (die cuenync der edelhyt) en de burgerij (die ceunync des aerbeyts) die hun beste wensen gaan overbrengen aan de pasgeboren Margaretha en haar moeder.

Receptie

Deze tekst past perfect in de pogingen van de Brusselse gezeten burgerij om in het kader van ‘een al dan niet vermeend Algemeen Belang’ opnieuw goede diplomatieke betrekkingen met de soevereinen (hier: Maximiliaan van Oostenrijk en Maria van Bourgondië) aan te knopen. Het spel is dus in feite stedelijke, diplomatieke propaganda [vergelijk hierover Herman Pleij, De sneeuwpoppen van 1511 – Literatuur en stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd, Amsterdam-Leuven, 1988, pp. 347-348]. Verband met Brussel.

Profaan / religieus?

Dit spel is een mooi voorbeeld van hoe in de late Middeleeuwen profane en religieuze thematiek met elkaar konden vermengd worden.

[explicit 24 oktober 1993]