De Maghet van Ghend (Boudewijn van der Lore) circa 1381-82
[Diplomatische teksteditie: J. Reynaert (ed.), “Boudewijn van der Luere en zijn ‘Maghet van Ghend’”, in: Jaarboek De Fonteine, 1980-81/I, XXXI, Tweede reeks nr. 23, pp. 109-130 = De Maghet van Ghend ed. 1980-81]
[Diplomatische tekstedite in: Herman Brinkman en Janny Schenkel (eds.), Het handschrift-Van Hulthem – Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15.589-623 – Band 1 – Diplomatische editie. Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden – VII, 1, Verloren, Hilversum, 1999, pp. 471-477 = De Maghet van Ghend ed. 1999]
Genre
Een berijmde politieke droomallegorie.
Auteur
Boudewijn van der Lore (of Luere) (Gent, 14de eeuw) [ed. 1980-81: 109].
Situering / datering
Deze tekst (242 verzen) bleef bewaard als nummer 100 in het zogenaamde handschrift-Van Hulthem (Brussel, K.B., 15.589-623, fol. 81r-82v). De originele tekst (de tekst in Hulthem is een kopie uit het begin van de vijftiende eeuw) werd waarschijnlijk geschreven vlak vóór, tijdens of kort na eind 1381-begin 1382, toen Gent tijdens de zogenaamde Gentse Oorlog (1379-1385) door de troepen van de Vlaamse graaf Lodewijk van Male belegerd werd [ed. 1980-81: 114].
Inhoud
De ikverteller ziet in een droomvisioen hoe een maagd in een prieel tussen twee rivieren een leeuw omhelst. Een ruiter die in zijn vaandel en klimmende zwarte leeuw op goud voert en zijn dreigend gezelschap verschijnen op de oever. De voorname heer beschuldigt de maagd, zijn dochter, van ongehoorzaamheid, tracht haar met zijn troepen te bereiken maar druipt ten slotte weer af. De ik komt nu tevoorschijn en vraagt de maagd verbaasd waarom zij daar zo alleen en kwetsbaar zit maar de maagd somt vervolgens 25 van haar beschermheiligen op die zich vervolgens verdedigend rondom haar opstellen. De ik ontwaakt en duidt zelf zijn droom: de maagd is de stad Gent, de ruiter is de Vlaamse graaf Lodewijk. De lezer begrijpt dat de beschermheiligen de patroonheiligen van de Gentse ambachten zijn.
Zie voor een samenvatting van de inhoud ook ed. 1980-81: 110-113.
Thematiek
Politieke propaganda (met sociale en religieuze implicaties): de stad Gent is uit op verzoening met de Vlaamse graaf [ed. 1980-81: 110 / 118].
Receptie
Stadsliteratuur. Van der Lore is een typische vertegenwoordiger van de burgerlijke, moraliserende literatuur in de tweede helft van de veertiende eeuw. In De Maghet van Ghend worden de belangen van de stedelijke bevolking verdedigd tegenover de aanspraken van adel en vorst [ed. 1980-81: 109 / 119]. Zie ook bij thematiek. Verband met Gent.
Profaan / religieus?
In de eerste plaats profaan van aard, ofschoon ook het religieuze (zie de opsomming van de heiligen) een rol speelt.
Geraadpleegde lectuur
[explicit 31 oktober 1994]
