Tspil vanden Pays (Cornelis Everaert) 1538

[Teksteditie: J.W. Muller en L. Scharpé (eds.), Spelen van Cornelis Everaert, vanwege de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden met inleiding en aanteekeningen uitgegeven. Boekhandel en Drukkerij voorheen E.J. Brill, Leiden, [1898]-1920, pp. 543-556 = De pays ed. 1920]

[Teksteditie: W.N.M. Hüsken (ed.), De Spelen van Cornelis Everaert – Opnieuw uitgegeven, van inleidingen, annotaties en woordverklaringen voorzien. Deel II, Verloren, Hilversum, 2005, pp. 1008-1031 = De pays ed. 2005]

[Hummelen 1 B 36]

Auteur

De Brugse rederijker Cornelis Everaert (ca. 1480-1556). Vergelijk ook bij Maria Hoedeken ed. 1920.

Genre

Een zinnenspel [ed. 1920: 653].

Situering / datering

Dit spel (386 verzen in de editie-1920) is één van de 35 toneelteksten die bewaard bleven in een autograaf-verzamelhandschrift (Brussel, Koninklijke Bibliotheek, sign. Hs. 19.036). Uit de tekst zelf valt af te leiden dat het stuk geschreven en opgevoerd werd in 1538, vlak na het afsluiten van de tienjarige wapenstilstand van Nice tussen Karel V en Frans I (op 18 juni 1538) [ed. 1920: 653-654, ed. 2005: 1008-1009].

Inhoud

De allegorische personages Den Daghelicxschen Snaetere, een verkoopster van hazelnoten (= de publieke mening), sVolcx Clappage (= het geroddel onder het volk), Nyeuwe Tydynghe (= de gedrukte nieuwstijdingen), Volc van Allen Staeten en Gheestelic ende Weerlic bespreken de nieuwe (tijdelijke) vrede tussen Karel V en Frans I, waarbij vooral de positieve rol van Karels zuster Eleonora (gehuwd met Frans I) beklemtoond wordt. Den Daghelicxschen Snaetere en sVolcx Clappage hebben wel hun twijfels over de duurzaamheid van de vrede.

Thematiek

Het begaan zijn met de vrede. Lof van Karel V en van zijn zuster Eleonora.

Receptie

Stadsliteratuur. Het betreft hier een rederijkersspel van een Brugse rederijker. Vergelijk ook bij thematiek. Verband met Brugge.

Profaan / religieus?

Dit spel is overwegend profaan van aard, maar bevat ook religieuze elementen.

[explicit 22 augustus 1994 / 26 september 2016]