Bax 1953
“Bosschiana: Verloren Zoon – Johannes op Patmos – Wellusttuin – Doornenkroning (Dirk Bax) 1953
[in: Oud Holland, LXVIII (1953), 4, pp. 200-208]
[Ook vermeld in Gibson 1983: 51 (D42)]
Enkele korte mededelingen van Bax. Het gezegde ‘hij is buiten hoede’, dat Bosch afbeeldde op zijn zogenaamde Verloren Zoon (Rotterdam), komt reeds voor bij een in hout gesneden figuur van een vogelkoopman aan het koorgestoelte van de Onze-Lieve-Vrouwe-kerk te Breda, waaraan waarschijnlijk omstreeks 1468 begonnen werd.
Op de Johannes op Patmos (Berlijn) tracht een duiveltje met zijn krauwel de inktkoker van Johannes naar zich toe te halen. Dit tafereeltje heeft een prototype in een Noord-Nederlands handschrift uit 1443.
Over de Wellusttuin (Madrid) zegt Bax enkele zaken die hij zal hernemen in zijn (toentertijd) nog te verschijnen boek over deze triptiek (zie Bax 1956).
Op een trompet van de Doornenkroning (Madrid) staat een ‘H’ geschilderd, gevolgd door een ‘O’ met zeven streepjes (een zonnetje dus). De zon is het metallurgische teken voor goud en volgens Bax zou Bosch hiermee bedoeld hebben: ‘Hieronymus die hier met goud werkt’. De trompet steekt namelijk af tegen een gouden achtergrond.
[explicit]
