Blondé/Vlieghe 1989
“The social status of Hieronymus Bosch” (Bruno Blondé en Hans Vlieghe) 1989
[in: The Burlington Magazine, vol. CXXXI, nr. 1039 (oktober 1989), pp. 699-700.]
Vandenbroeck (1987a) bracht Bosch’ iconografie in verband met de mentaliteit van de burgerij van ’s-Hertogenbosch. Hij baseerde zich daarbij grotendeels op gegevens over steden in het Rijnland. Vandenbroeck noteerde dat het jammer was dat er geen gelijkaardige gegevens rond sociale topografie en stratificatie in Nederlandse steden uit de late middeleeuwen bestaan.
Zulke gegevens zijn er nu wel in het geval van ’s-Hertogenbosch dankzij de studie van Blondé die verscheen in 1987. Via drie belastinglijsten waarin de naam van Bosch voorkomt, kan zijn economische positie nauwkeurig bepaald worden. Deze archivalische gegevens waren vroeger reeds bekend (Gerlach ontdekte hen, zie Gerlach 1971), maar zij werden nog niet exhaustief vanuit een sociale invalshoek geïnterpreteerd.
Uit de belastinglijsten (van 1502/03, 1505/06 en 1512/13) blijkt dat Bosch tot de sociale en economische toplaag van zijn stad behoorde. Uit de archiefgegevens blijkt bovendien dat in ’s-Hertogenbosch slechts een kleine elite beschikte over het grootste deel van de rijkdom, terwijl de grote meerderheid van de stadsbevolking het met veel minder moest doen. Ten minste vanaf 1502/03 behoorde Bosch dus tot deze welgestelde elite, en niet tot het niveau van de middenburgerlijke klasse, zoals Vandenbroeck beweerde.
[explicit]
