Sellink 2021
“Op zoek naar een identiteit? Bosch en Bruegel bieden soelaas” (Manfred Sellink) 2021
[in: de lage landen – context bij cultuur in vlaanderen en nederland, jg. 64, nr. 4 (november 2021), pp. 98-107]
De ingekorte versie van een lezing die werd gehouden op 6 november 2021 in het Gentse stadhuis door Manfred Sellink, de (Nederlandse) directeur van het Gentse Museum voor Schone Kunsten. Landen en steden grijpen vaak terug naar beroemde kunstenaars uit het verleden om zichzelf een identiteit aan te meten en om eigentijdse ambities uit te dragen. Bij Bosch en Bruegel was dat het geval vanaf 1900, in het kielzog van de in de tweede helft van de negentiende eeuw groeiende waardering voor kunstenaars uit de vijftiende en zestiende eeuw.
Aanvankelijk werd Bosch, net als Bruegel levend en werkend in het hertogdom Brabant, gezien als een late vertegenwoordiger van de Vlaamse Primitieven. Sinds de tentoonstelling Jeroen Bosch: Noord-Nederlandsche Primitieven in 1936 werd Bosch echter meer en meer gerekend tot de erflaters van de noordelijke Nederlanden, het huidige Nederland dus. Recent werd hij opgenomen in de herziene versie van de Canon van Nederland, naast Rembrandt en Van Gogh. Sellink voorspelt dat Bosch niet zal opgenomen worden in de soortgelijke Vlaamse canon, die in voorbereiding is. In 2016 voelde de Gentse stedelijke trots zich wel gekrenkt…
'Tijdens een studiedag in het Gentse Museum voor Schone Kunsten was er de nodige wrevel en irritatie bij Vlaamse (en bovenal Gentse) collega’s omdat het – Nederlandse! – Bosch Research and Conservation Project het aandurfde een forse streep te trekken door de traditionele toeschrijving van de Kruisdraging aan de meester.'
[explicit 9 juni 2022 – Eric De Bruyn]
