Marijnissen 1984a/b/c
“Bosch in reprodukties – Verzameling van het Prado te gast” (R.H. Marijnissen) 1984
“’Tuin der lusten’, cultusvoorwerp – Bosch’ oeuvre uit Prado in reprodukties (2)” (R.H. Marijnissen) 1984
“Verluchte handschriften behandelen als kleinodiën – Bosch’ panelen uit Prado in reprodukties (3)” (R.H. Marijnissen) 1984
[in: De Standaard, 8/10/11 december 1984]
Drie krantenanrtikelen van Marijnissen naar aanleiding van de tentoonstelling in de Brusselse Koninklijke Bibliotheek met fotografische reproducties van het Bosch-oeuvre door Alfons Dierick (zie ook Cat. Brussel 1984).
Interessant is vooral Marijnissen 1984b, dat handelt over de Tuin der Lusten-triptiek. Enkele citaten.
- ‘Men zegt: die Tuin der Lusten is een raadsel. En in elk geval scabreus. Laten we liever eerst vaststellen dat het een perfekt vehikel is voor eenieders (libidineuze) fantasie, bewuste en onbewuste. Als kunstwerk kan het deze funktie van Rorschach-test blijven uitoefenen. De ikonologie daarentegen probeert te achterhalen wat de oorspronkelijke inhoud, zeg maar de oorspronkelijke boodschap, van het betrokken kunstwerk is (geweest).’
- ‘God schept de wereld, vervolgens de mens met de opdracht zich te vermenigvuldigen en de mensheid, bezeten door zondige lust, vergeet zijn ultieme bestemming in het hiernamaals en zal daarvoor met eeuwige verdoemenis in de hel gestraft worden. Dat is de boodschap (geweest).’
- ‘Men kan voor alles en nog wat uitzonderingen citeren, zeker waar het om Bosch gaat. Maar dat alles in zijn oeuvre uitzondering zou wezen, is onwaarschijnlijk. (…) En vermits de taferelen onmiskenbaar (!) een erotisch karakter hebben, kan het reële onderwerp van het middenpaneel niets anders zijn dan de zonde van onkuisheid, de luxuria. (…) Een pracht van een zoekprentje voor pubers en volwassenen!’
[explicit]