Meuwese 2015
“Een retourtje hiernamaals” (Martine Meuwese) 2015
[in: Kunstschrift, jg. 59, nr. 6 (december 2015/januari 2016), pp. 30-35]
Meuwese komt (voor de zoveelste maal in de Bosch-literatuur) vertellen dat er mogelijke invloed is van het Tondalus-visioen op de grote duivel met roofvogelkop die in een kakstoel zit en zielen uitpoept (Tuin der Lusten, rechterbinnenluik) maar dat Bosch zoals gewoonlijk niet letterlijk ontleent, doch voortborduurt op een gegeven motief. De uitgepoepte zielen vallen bij Bosch overigens niet in een wak in het ijs maar in een beerput, en als deze zielen inderdaad de zeven hoofdzonden uitbeelden, dan zou men graag vernemen waar ergens sprake is van ira en invidia. Meuwese wijst verder nog op enkele werken uit de Bosch-navolging die wel expliciet op het Tondalus-visioen teruggrijpen. De boodschap van al deze schilderijen is naar verluidt: hoed u voor de zeven hoofdzonden.
[explicit 4 februari 2016]
