Camille 1998
Middeleeuwse Minnekunst. Onderwerpen en voorwerpen van begeerte (Michael Camille) 2000
[Könemann Verlagsgesellschaft, Keulen, 2000, 176 blz. Vertaling van: The Medieval Art of Love. Objects and Subjects of Desire. Londen, 1998.]
In dit op een breed publiek gerichte boek bespreekt Michael Camille (Universiteit van Chicago) aan de hand van afbeeldingen en voorwerpen uit de periode 1200-1500 een aantal thema’s die in de middeleeuwen in verband werden gebracht met liefde en erotiek. Eén van de dingen die de auteur wil beklemtonen, is dat op alle niveau’s, van het politieke tot het psychologische, het religieuze en het profane elkaar in deze periode overlapten, dezelfde taal gebruikten, dezelfde onderwerpen behandelden en zelfs dezelfde visuele codes gebruikten [p. 22].
Camille kan geen preutsheid verweten worden, want als er dingen bij hun naam moeten genoemd worden, doet hij dat ook, maar meer dan eens dienen er toch vraagtekens geplaatst bij wat hij schrijft. Dat is onder meer het geval wanneer hij het in de epiloog van zijn boek even over Bosch’ Tuin der Lusten-triptiek heeft. Alleen al de omschrijving van Bosch’ schilderijen als medisch-magisch-politiek slaat als een tang op een varken. Helemaal te gek wordt het wanneer Camille het heeft over een detail op het middenpaneel van de Tuin der Lusten (de man en de vrouw in de grote doorzichtige bol, onderaan links), waar sprake is van een corrupte plek en een onhandige restauratie, maar waar volgens de auteur Bosch bewust een optische verstoring in het lichaam van de vrouw heeft aangebracht, zodat haar buik halverwege een paar millimeter verschoven lijkt. Dit noopt de auteur tot de volgende commentaar: Een vrouw was altijd al een misvormde man geweest, een ondergeschikt en zelfs monsterlijk schepsel in de middeleeuwse logica van de vrouwenhaat, maar hier wordt ze voorgesteld als een verschoven beeltenis – als een onmogelijk voorwerp van begeerte, iemand die niet op dezelfde lijn staat maar eeuwig wankelt [p. 165].
Andere reacties:
[explicit]
