Cornelissen-van de Steeg e.a. 2012a
Ruimte voor Jheronimus Bosch (Willeke Cornelissen-van de Steeg e.a.) 2012
[Jheronimus Bosch Art Center, ’s-Hertogenbosch, 2012, 324 blz.]
Op 26 maart 2007 opende in ’s-Hertogenbosch het Jheronimus Bosch Art Center (JBAC) zijn deuren. Dit volledig op het oeuvre en de leefwereld van Jheronimus Bosch gerichte studiecentrum en museum, dat onder meer fotografische reproducties op ware grootte van alle werken van de meester en een uitgebreide vakbibliotheek herbergt, is ondergebracht in de voormalige Sint-Jacobskerk. Ruimte voor Jheronimus Bosch, een rijkelijk geïllustreerd en fors boekwerk, is bedoeld als kennismaking met het JBAC en geeft tevens een overzicht van de voorgeschiedenis van het studiecentrum.
Het boek is verdeeld in drie delen. In het eerste deel bespreekt Frans van Gaal de geschiedenis van de Sint-Jacobsparochie en haar verband met de pelgrimages naar Santiago de Compostela. Speciale aandacht wordt besteed aan Mgr. C.C. Prinsen, de eerste pastoor van de in het begin van de twintigste eeuw totstandgekomen nieuwe Sint-Jacobskerk (het gebouw waar nu het JBAC gehuisvest is).
In het tweede deel focust Frans van Gaal op de bouwplannen en de architecten (Jan Stuyt en Jos Cuypers) van de Sint-Jacobskerk. Wies van Leeuwen en Stephan Pas bespreken respectievelijk het exterieur en het interieur van de kerk.
In het derde deel schetst Theo Hoogbergen hoe er sinds 1967 in ’s-Hertogenbosch plannen werden gemaakt voor een studiecentrum rond Bosch en hoe deze in een stroomversnelling terechtkwamen toen de Sint-Jacobskerk in het jaar 2000 gesloten werd. Jo Timmermans wijdt een apart hoofdstuk aan het astronomische kunstuurwerk, een moderne reconstructie van het zogenaamde Oordeelspel dat ooit in de Bossche Sint-Janskerk (later kathedraal) te bewonderen was. Willeke Cornelissen-van de Steeg en Frans van Gaal overlopen de schilderijen van Bosch. Willeke Cornelissen-van de Steeg bespreekt de in het studiecentrum ondergebrachte reeks wandtapijten met fragmenten uit Bosch-schilderijen die rond 1980 door de Poolse broers Andrzej en Jerzy Mierzejewski werden geweven. Frans van Gaal overloopt de tekeningen van Bosch en ten slotte geven Willeke Cornelissen-van de Steeg en Frans van Gaal een overzicht van moderne kunstenaars die door Bosch werden beïnvloed.
Niet alle hoofdstukken in dit boek zijn even boeiend. Vooral de delen I en II zijn minder relevant voor wie in Bosch is geïnteresseerd. Het meest informatief is hoofdstuk 9 waarin Theo Hoogbergen de totstandkoming van het JBAC beschrijft. Zoals hierboven reeds gesignaleerd, bevat het boek heel wat mooie illustraties, maar de vrij talrijke druk- en stijlfouten en de vaak slordige lay-out (onder meer foutieve bijschriften bij afbeeldingen) nopen tot de vaststelling dat de eindredactie een stuk beter had gekund. Signaleren we ten slotte nog op pagina 288 de interessante want zeer duidelijke afbeelding van de Bosch-tekening die pas in 2003 is opgedoken bij Sotheby’s in New York.
[explicit 21 juni 2015]
