Guillaud / Guillaud 1988
JÉRÔME BOSCH – LE JARDIN DES DÉLICES
(Jacqueline en Maurice Guillaud, m.m.v. Isabel Mateo Gomez) 1988
[Guillaud Editions, Parijs-New York, 1988, 294 blz.]
Het meest opvallende onderdeel van deze aan de Tuin der Lusten gewijde monografie is de speciale layout van de afdeling detailafbeeldingen: op dundrukpapier, vaak tegen een felgekleurde achtergrond en regelmatig begeleid door blijkbaar poëtisch bedoelde, maar helaas weinig interessante commentaarregels van Maurice Guillaud. Deze laatste verzorgde eveneens een korte, blijkbaar eveneens poëtisch bedoelde inleiding. De twee bijdragen van de Spaanse kunsthistorica Isabel Mateo Gomez zijn zakelijker. Haar eerste bijdrage (Jérôme Bosch: Le Jardin des Délices, pp. 11-39) bespreekt Bosch’ mogelijke bronnen, de interpretaties van de Tuin, kunst en cultuur rond 1500, Bosch’ invloed en receptie, en ten slotte de conservatietoestand en de techniek van het drieluik. In een tweede bijdrage (Analyse du triptique, pp. 255-289) biedt zij een bondige analyse van de Tuin. Mateo Gomez beschouwt de Tuin der Lusten als een didactisch-moraliserend kunstwerk, dat invloeden vertoont van alchemistische symboliek, wat niet impliceert dat Bosch een alchemist wás (zie pagina 27).
Mateo Gomez’ benadering is zeer synoptisch en onoverzichtelijk van aard, en bijgevolg rijkelijk oppervlakkig en wazig. Een illustratief voorbeeldje hiervan treffen we aan op pagina 37, waar het gaat over de invloeden van de Tuin, op onder meer de moderne filmwereld: Au cinéma, Buñuel, Pasolini et Bergman, s’en souviennent aussi (in de filmwereld hebben ook Buñuel, Pasolini en Bergman er weet van). Met dat ene zinnetje zonder verdere uitleg moet de lezer het doen. De teksten van Mateo Gomez bevatten overigens enkele ondertussen achterhaalde en zelfs onjuiste zaken.
[explicit 18 februari 2025 – Eric De Bruyn]
