Koldeweij 1988
“Nogmaals de ‘St. Antonius-kwelling’ van de hand van een navolger van Jeroen Bosch”
(A.M. Koldeweij) 1988
[in: Antiek, jg. 22, nr. 8 (maart 1988), pp. 443-448]
De suggestie dat het paneeltje met een voorstelling van Antonius (Utrecht, Centraal Museum) uit een Utrechts klooster afkomstig zou zijn (vergelijk De Meyere 1986), is louter gebaseerd op de nogal vaag overgeleverde vindplaats. In feite zou het paneeltje even goed uit een religieuze omgeving (kerk, klooster, begijnhof) als uit een meer profane (burgerwoonhuis, gasthuis) afkomstig kunnen zijn [p. 443]. Het Utrechtse paneeltje is op stilistische gronden te dateren laat in het eerste kwart of tegen het midden van de zestiende eeuw [p. 443].
In de Staatsgalerie te Stuttgart (inventarisnummer 2285) bevindt zich een eveneens ongesigneerd en ongedateerd paneel met een bijna identieke Antonius-voorstelling. Beide panelen gaan waarschijnlijk terug op eenzelfde gemeenschappelijke bron [p. 443]. Het Utrechtse paneel is kleiner en minder goed geschilderd, de compositie werd versmald en aan de linkerzijde zijn een aantal details verdwenen die wel in Stuttgart te zien zijn [p. 445]. Op het paneel te Stuttgart is de achtergrond volledig en dus ook beter begrijpbaar [p. 445]. Unverfehrt (1980) beschouwt het paneel te Stuttgart als afkomstig uit Antwerpen en ontstaan omstreeks 1530. Voor het paneel te Utrecht (niet bij Unverfehrt) geldt waarschijnlijk hetzelfde [p. 448].
Over de juiste betekenis van de Antonius-voorstellingen van Bosch en zijn navolgers is het laatste woord vooralsnog niet gesproken [pp. 447-448].
[explicit]
