Lenneberg 1961
“Bosch’s Garden of Earthly Delights – Some musicological considerations and criticisms” (Hans H. Lenneberg) 1961
[in: Gazette des Beaux-Arts, CIII, september 1961, pp. 135-144]
[Ook vermeld in Gibson 1983: 92 (E112)]
Lenneberg zegt enkele dingen over de zogenaamde Muzikanten-hel op het rechterbinnenluik van de Tuin der Lusten-triptiek. Wanneer Bax schrijft dat rond 1500 alle muzikanten bekeken werden als trawanten van de duivel, dan generaliseert hij: deze visie betrof enkel rondreizende muzikanten. Over de muziekinstrumenten en de muzieknotaties in dit deel van het drieluik werd door Fraenger en Wertheim-Aymès heel wat onzin geschreven. De muziekinstrumenten zijn erg realistisch afgebeeld (afgezien van hun afmetingen dan), maar het is onduidelijk of het opengeslagen muziekboek en de muziekbalken op het achterwerk van een ziel bedoeld zijn als echte muzieknotaties of als pseudo-muziek, waarbij het er niet op aan kwam realistische notenbalken weer te geven. Lenneberg heeft de muziek in elk geval niet kunnen ontcijferen en het is dan ook zeer twijfelachtig of we aan deze muzieknotaties symbolische betekenissen moeten vastknopen.
[explicit 15 mei 2016]
