Sellink 2016
“Voorloper én vertegenwoordiger van zijn tijd – Reflecties over de betekenis van Jheronimus Bosch’ oeuvre” (Manfred Sellink) 2016
[in: Ons Erfdeel – Vlaams-Nederlands Cultureel Tijdschrift, jg. 59, nr. 1 (februari 2016), pp. 58-66]
Manfred Sellink kondigt in dit artikel het Bosch-jaar 2016 aan. Het oeuvre van zowel Bosch als Bruegel is enigmatisch van karakter en heeft geleid tot een stortvloed van academische en pseudowetenschappelijke publicaties met de meest uiteenlopende interpretaties. Toch zijn er ook verschillen tussen beide schilders: Bruegel werkte op zichzelf en was een milde ironist, Bosch werkte in een (familie)atelier en getuigt van een somber en eschatologisch wereldbeeld. Bosch bouwde in de overgang van de vijftiende naar de zestiende eeuw een even intrigerend als innovatief oeuvre uit maar was tegelijk een karakteristieke vertegenwoordiger van zijn eigen tijd, sterk geworteld in de laatmiddeleeuwse stedelijke intellectuele en religieuze (beeld)cultuur.
In samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen en de Stichting Jheronimus Bosch 500 werd het Bosch Research and Conservation Project (BRCP) opgezet en wordt in het Noordbrabants Museum te ’s-Hertogenbosch een tentoonstelling georganiseerd rond een twintigtal Bosch-schilderijen en een even groot aantal Bosch-tekeningen. Geen sinecure en een prestatie van formaat. Ook het Prado organiseert een tentoonstelling die ongetwijfeld het bezoeken meer dan waard zal zijn.
De bedoeling van het BRCP was het systematisch bestuderen van zoveel mogelijk Bosch-schilderijen en -tekeningen vanuit materiaal-technisch en natuurwetenschappelijk oogpunt. De nieuwe gegevens en inzichten die hiervan het resultaat zijn, zullen in 2016 gepresenteerd worden en zullen zonder twijfel de tongen beroeren. Vooruitlopend op de tentoonstelling en de publicaties van het BRCP lijkt het erop dat wat lang als geheel eigenhandig Bosch werd gezien, eerder een ‘collaborative effort’ moet geweest zijn van een omvangrijke werkplaats, met aan het hoofd één mastermind en daarnaast diverse handen van medewerkers (familie?).
[explicit 14 oktober 2016]