Van Wamel 2019
“De Calvarie met schenker door Jheronimus Bosch” (Marieke van Wamel) 2019
[in: Matthijs Ilsink, Bram de Klerck en Annemarieke Willemsen (red.), Het einde van de middeleeuwen – Vijftig kunstwerken uit de tijd van Bosch en Erasmus. Nijmeegse Kunsthistorische Studies – XXV, Uitgeverij Vantilt, Nijmegen, 2019, pp. 280-285]
In deze bijdrage bespreekt Van Wamel het Kruisiging-paneel van Bosch (Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, inv. 6639), en meer bepaald de plaatsing en het uiterlijk van de schenkerfiguur, die ooit overschilderd werd, waarna de overschildering ongedaan werd gemaakt, wat leidde tot behoorlijke beschadiging van dit onderdeel van het schilderij.
Voor een devotieschilderij is het uitzonderlijk dat de schenker dezelfde realiteit deelt als de bijbelse figuren. Waarschijnlijk fungeerde het paneel eerst als devotiestuk, en na de dood van de schenker als epitaaf. In de tijd van Bosch werd gestreepte kleding gedragen door alle klassen van de samenleving en was de negatieve sociale connotatie van dit soort kleding aanzienlijk verminderd. Vermoedelijk behoorde de schenker tot de lage adel en was hij een militair.
[explicit 19 december 2023]
